Eind vorig jaar ondertekenden meer dan 1.000 Utrechters de petitie ‘Geef Utrechters meer invloed’ van initiatiefnemer EenUtrecht. Kernpunt: de gemeente negeert te vaak de wensen, initiatieven en voorstellen van Utrechters bij de aanpak van gemeentelijke projecten. In de petitie staan vier voorstellen hoe de participatie in Utrecht kan worden verbeterd.
Gisteren kregen raadsleden van de commissie Veiligheid, Bestuur en Financiën de gelegenheid om Gert Dijkstra, lijsttrekker van EenUtrecht, hierover vragen te stellen. D66-wethouder Anke Klein had op voorhand al laten weten geen van de vier voorstellen over te willen nemen. Een overgrote meerderheid van de gemeenteraad – zo bleek gisteren – steunt haar daarin. Gert Dijkstra: ‘Onbegrijpelijk. Hiermee laat het stadsbestuur en de gemeenteraad een enorme kans liggen om de zeggenschap van Utrechters te versterken. Terwijl juist dat zo hard nodig is. Het is niet voor niets dat zoveel Utrechters de petitie ondertekenden.’
Schrijnende praktijk schreeuwt om aanscherpen participatieregels
EenUtrecht merkt dat steeds meer Utrechters zich niet langer gehoord voelen door politiek en gemeente. Ze vinden de participatie vaak maar nep en haken gefrustreerd af.
Dijkstra kent veel schrijnende situaties van een steeds slechter wordende participatie van Utrechters, zo hield hij de raadsleden gisteren voor. Als voorbeeld noemde hij de nieuwbouw aan de Merwedekanaalzone. De bewoners van de naastgelegen Rivierenwijk werden voortdurend te laat betrokken en een groot deel van de informatie ontvingen ze nooit. Bovendien werden ze niet gesteund in het opstellen van een eigen alternatief of onafhankelijk onderzoek én ze mochten alleen maar meepraten en nergens over meebeslissen. Ook niet als het ging over de impact van het nieuwbouwplan op de eigen buurt.
In de petitie ‘Geef Utrechters méér invloed’ pleit EenUtrecht dan ook voor het aanscherpen van de participatieregels in de stad. Dijkstra: ‘Zeggen dat het nu al goed genoeg geregeld is, is absoluut misplaatst.’
Huidig participatiebeleid is te vrijblijvend
In de huidige ‘Participatie- en inspraakverordening’ wordt weliswaar geregeld hoe Utrechters kunnen participeren in projecten, maar Dijkstra benadrukt dat deze verordening volledig vrijblijvend is. ‘De initiatiefnemers bij projecten, inclusief de gemeente zelf, hebben op het vlak van participatie alle ruimte om te doen wat ze willen.’
In het huidige participatiebeleid staan vrijblijvende, vage formuleringen zonder strikte voorwaarden. Zo gaat het over ‘het tijdig maken van plannen’, ‘het goed informeren van bewoners’ en ‘het soms met bewoners werken in co-creatie’. Dijkstra: ‘De gemeente en commerciële projectontwikkelaars kunnen er alle kanten mee op. Niet voor niets dat bewoners steeds vaker achter het net vissen. Toen het hopeloos misging met de participatie rondom de nieuwbouwwijk bij de Merwedekanaalzone kon bewonersgroep Houd Rivierenwijk Leefbaar nergens op terugvallen. Er zijn simpelweg geen duidelijke kaders vastgesteld door de gemeenteraad. Hoe en wanneer moeten Utrechters bijvoorbeeld verplicht worden betrokken en geïnformeerd? Wanneer kunnen ze zelf iets voorstellen? En waarin kunnen Utrechters wél meebeslissen?’
Nieuwe Omgevingswet geeft projectontwikkelaar grotere vrijheid in regelen participatie
Met de Omgevingswet op komst krijgen gemeente en commerciële projectontwikkelaars nog meer ruimte om de participatie naar eigen inzicht in te vullen. ‘Als de gemeente dan geen strakke, bindende voorschriften heeft, wordt de participatie vogelvrij,’ zegt Dijkstra.
Daarom luidt EenUtrecht de noodklok: er is een gemeenteraad nodig die Utrechters daadwerkelijk steunt in hun wens om mee te kunnen beslissen over zaken die hun leefomgeving raken. Dijkstra: ‘Dat kan bijvoorbeeld gaan over de plek van de afvalcontainer, maar ook over hoe een plein wordt ingericht of hoe je een plan voor nieuwbouw het best laat passen bij de bestaande buurt.’
GroenLinks, D66 en VVD veegt frustraties van vele Utrechters van tafel
Vooral partijen als GroenLinks, D66 en VVD zijn het eens met het stadsbestuur dat de huidige participatieregels afdoende zijn. Ze vinden daarmee de voorstellen van EenUtrecht overbodig. EenUtrecht stelt dat dit haaks staat op de werkelijkheid en de ervaringen van vele Utrechters, niet alleen in de Rivierenwijk.
Dijkstra: ‘Gisteren bleek duidelijk dat de gemeenteraad in de huidige samenstelling niet ziet dat de participatie in Utrecht achteruit kachelt. Deze raad onderschat de komst van de nieuwe Omgevingswet en de noodzaak om juist dan de participatie van Utrechters beter te regelen, bijvoorbeeld met een duidelijk kader voor projectontwikkelaars. Dat is buitengewoon zorgelijk. Het is te hopen dat de nieuwe gemeenteraad er anders over denkt.’
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart aanstaande zal de nieuwe gemeenteraad over het burgervoorstel ‘Geef Utrechters méér invloed’ stemmen.
Het gesprek over de petitie ‘Geef Utrechters meer invloed’ in raadscommissie Veiligheid, Bestuur en Financiën is terug te zien op het Youtube-kanaal van EenUtrecht.
Kies voor echte zeggenschap van Utrechters
Stem EenUtrecht, op 16 maart aanstaande
MENSEN EN BUURTEN OP ÉÉN. Utrecht is ook van jou!
www.eenutrecht.nl
