Het stadsbestuur (het college van burgemeester en wethouders) bepaalt in hoge mate welke ruimte Utrechters krijgen om te kunnen participeren in gemeentelijke plannen en acties. Ook al is de gemeenteraad wetgevend, ook al stelt de raad de kaders vast waarbinnen de burgerparticipatie van Utrechters plaatsvindt, ook al heeft het college ‘slechts’ uitvoerende taken: een wethouder geeft altijd een eigen kleur aan de uitvoerende rol.
Wethouders houden zich lang niet altijd aan de participatiekaders. Ze doen dat soms heel strikt of leggen de kaders juist breder uit. Ze doen soms het minimale (of nog minder) en soms proberen ze Utrechters juist maximaal te laten participeren in een project of activiteit van de gemeente.
Als EenUtrecht willen we alle wethouders stimuleren om die extra participatiestap te zetten en meer hun best te doen om Utrechters te horen en – waar dat passend is – ook echt mee te laten beslissen.
Wanneer een wethouder een mooie participatie-inspanning laat zien, dan vindt EenUtrecht dat een scorepunt waard. Gaat het even goed mis met de burgerparticipatie dan kan een wethouder een punt bij ons verliezen. De participatiescores van iedere wethouder houdt EenUtrecht bij in de zogenoemde EenUtrecht-Participatiemeetlat die loopt van cijfer 2 tot 10 (zie afbeelding hieronder).
Uitleg scores participatiemeetlat
Wethouders die net beginnen starten op de 6: ‘(nog) neutraal’.
Sommige wethouders zijn al even bezig en tonen zich enthousiast op participatie. Ze lijken een ‘belofte’, krijgen daarvoor een punt en scoren daarom nu een 7. Dit is het geval bij de verantwoordelijk wethouder voor participatie, Eva Oosters. Zij werd een ‘belofte’ omdat ze zonder draaien tijdens het debat over participatie (24 nov, 2022) haar volledige steun uitsprak om samen met Utrechters de participatie en zeggenschap in de stad flink te gaan verbeteren.
Soms beweert een wethouder dat Utrechters wél voldoende hebben kunnen participeren in een gemeentelijk project, terwijl dat volstrekt niet het geval was. Dat kost een wethouder dan een punt met een 5 als uitkomst: ‘krasje’. Een voorbeeld is Susanne Schilderman (D66). Zij beweerde op het NOS-Journaal (september 2021) dat de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040 tot stand was gekomen in samenspraak met burgers. Niets is minder waar. Op 7 juli 2022 zakte wethouder Schilderman verder omlaag op de participatiemeetlat, van een 5 naar een 4. Ze trok zich namelijk niets aan van de bewoners op Kanaleneiland Noord Noord die kritiek hadden op de schijnparticipatie bij het verminderen van parkeerplaatsen in hun buurt.
Soms lijkt een wethouder geen oog te hebben voor de waarde van burgerparticipatie. Dit is het geval bij Lot van Hooijdonk (GroenLinks). Zij zakt daarmee naar een 3. Bij veel ruimtelijke projecten heeft deze wethouder namelijk te vaak laten zien dat ze de actieve Utrechters meer beschouwt als een hard roepende minderheid in plaats van burgers die de zwijgende meerderheid een stem geven.
Zodra een wethouder onderkent dat een kritische of soms zelfs boze Utrechter vooral een betrokken meedenker is, kan elke wethouder uiteindelijk bij ons op een 10 eindigen, als ‘topper’.
Elke wethouder heeft elke week weer de kans om zich te laten zien als degene die burgerparticipatie (en zeggenschap/eigenaarschap) weldegelijk een warm hart toedraagt. Waar dat maar even kan steunt EenUtrecht alle wethouders bij hun participatie-inspanningen en houdt hen daarin scherp. We hopen dat onze Participatiemeetlat hen inspireert om te gaan voor die 10. Als ze willen, kunnen ze het!
Copyright 2021 EenUtrecht. Alle rechten voorbehouden.
