Utrechters méér invloed geven bij gemeentelijke projecten. Dat is hard nodig. De huidige inbreng en invloed van Utrechters bij projecten die de eigen leefomgeving raken is namelijk ver onder de maat. Daarmee wordt geen recht gedaan aan de impact die deze projecten hebben op Utrechters. Aan het lokale (sociaal) eigenaarschap van mensen en buurten wordt voorbij gegaan. Het doet er blijkbaar niet toe dat al die Utrechters die in of nabij het betreffende project wonen, werken en studeren enorm veel buurt- en ervaringsdeskundigheid kunnen inbrengen.
Utrechters mogen meestal wel ‘meepraten’ bij een plan van de gemeente. Logisch dat dat vaak eindigt met frustraties: je zit niet gelijkwaardig aan tafel, je krijgt niet alle informatie, je kunt niet goed een eigen alternatief indienen en over geen enkel onderdeel mag je meebeslissen. Niet vreemd dat Utrechters steeds vaker een petitie starten om alsnog invloed uit te oefenen. Helaas vaak zonder effect. Dat is slecht voor het vertrouwen van burgers in de politiek en de overheid. EenUtrecht wil dat tij keren. Daarvoor is nodig dat de gemeenteraad heldere kaders maakt. Deze kaders moeten de positie en stem van Utrechters die lokaal belang hebben bij plannen van de gemeente – anders dan nu het geval is – goed vastleggen. Om deze verandering te realiseren is EenUtrecht de petitie ‘Geef Utrechters meer invloed’ gestart.
Er zijn talrijke voorbeelden van gemeentelijke projecten waarbij omwonenden en andere, lokale belanghebbenden niet zijn of worden gehoord. Lees voor voorbeelden de oproep in de Nieuwe Utrechtse Krant van bezorgde Utrechters aan kandidaat-raadsleden op 11 maart 2022, vlak voor de raadsverkiezingen.
Een erg schrijnend voorbeeld van het negeren van bewoners is het project Merwedekanaalzone. Met behulp van een petitie, die ruim 1.700 mensen ondertekenden, vroeg de actiegroep van bewoners ‘Houd Rivierenwijk Leefbaar’ aan de gemeenteraad om geen extra bruggen aan te leggen voor het ontsluiten van de nieuw geplande stadswijk Merwede, om in ieder geval te voorkomen dat de watersport op het Merwedekanaal zou moeten verdwijnen en om te verhinderen dat de eigen, rustige en autoluwe buurt zou worden weggedrukt door het verkeer van de nieuwe buren. Het college en de gemeenteraad legde de petitie eenvoudigweg naast zich neer.
Het Merwede-project was voor de bewoners al niet goed begonnen. Pas op de eerste informatieavond ontdekten bewoners dat hun woonboot zou gaan verdwijnen. De Utrechters die een lokaal belang hebben bij de het Merwede-project werden slechts uitgenodigd op informatie- of meepraatavonden, maar kregen niet of te laat de relevante informatie. Het verzoek van bewoners om een onafhankelijk onderzoek te laten doen naar de onderbouwing van de plannen werd door de gemeente niet serieus besproken.
Nadat de actiegroep zich drie jaar zonder succes heeft ingespannen voor een leefbare buurt spreken de bewoners in een brief aan de complete gemeenteraad hun ongenoegen uit: ‘Waarom worden wij dom gehouden?’ Lees meer over dit voorbeeld.
Hoe kunnen we voorkomen dat bewoners genegeerd worden door de mensen die als volksvertegenwoordigers door hen zijn gekozen? Hoe organiseren we bij gemeentelijke projecten wél ‘passende invloed’ voor bewoners, gebruikers en buurtondernemers? In de petitie ‘Geef Utrechters méér invloed’ doet EenUtrecht daarvoor vier voorstellen aan de gemeenteraad:
Dat alles geeft bewoners duidelijkheid. Het is een erkenning van lokale deskundigheid. En het zorgt ervoor dat belangrijke lokale keuzes gezamenlijk kunnen worden gemaakt door degenen die er (gaan) wonen, werken of verblijven. Met deze voorstellen voorkomen we frustraties, onnodige procedures en oponthoud. Hierdoor worden de plannen niet alleen beter, maar ook goedkoper. Er ontstaat meer lokaal draagvlak voor en acceptatie van besluiten. En wanneer de gemeente op deze manier met bewoners samenwerkt, wordt het aanzienlijk leuker om projecten uit te voeren. Wie kan daar nu op tegen zijn?
Meer informatie over de petitie ‘Geef Utrechters meer invloed’ is te vinden in de toelichting bij de petitie en in ons achtergrondartikel. Lees ook ons opinieartikel in het AD Utrechts Nieuwsblad van 17 juli 2021.
In mei 2021 startte EenUtrecht de petitie ‘Geef Utrechters meer invloed’ en op 7 oktober 2021 is de petitie gesloten. Inmiddels hadden 1.036 mensen de petitie ondertekend. Dit laat zien dat het onderwerp ‘zeggenschap’ leeft onder een grote groep Utrechters. En het aantal van 250 handtekeningen van stemgerechtigde Utrechters was daarmee ruimschoots gehaald. De petitie krijgt daarmee de status van ‘burgerinitiatief’. Dit betekent dat de gemeenteraad erover moet gaan stemmen.
De petitie is op 12 oktober 2021 ingediend bij de gemeentelijke griffie. De vier voorstellen uit het burgervoorstel betekenen formeel een uitbreiding op de bestaande Participatie- en inspraakverordening van de gemeente Utrecht (besluit gemeenteraad op 2 juli 2019 en vastgesteld op 21 november 2019). Lees hier de verordening.
Op 16 januari 2022 heeft EenUtrecht de petitie aangeboden aan de gemeenteraad, namens alle Utrechters die de petitie hebben ondertekend. Bekijk in de video hieronder hoe EenUtrecht tijdens deze overhandiging de petitie kort uitlegt.
Op 25 februari 2022 is het burgervoorstel ‘Geef Utrechters meer invloed besproken in de raadscommissie Veiligheid, Bestuur en Financiën. Lees het nieuwsbericht hierover elders op deze site.
Op 10 maart 2022, tijdens de laatste vergadering van de gemeenteraad voor de gemeenteraadsverkiezingen, is het burgervoorstel ‘Geef Utrechters méér invloed’ weggestemd. Lees het nieuwsbericht hierover elders op deze site.